CORONAVIRUS (COVID-19) RESOURCE CENTER Read More

Post-Traumatic Stress Disorder Para Ss Mga May Edad
Adult Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD)

Ano ang Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD)?
What is Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD)?

Ang PTSD ay tungkol sa pandamdamin at pangkatawang problema na lumalala matapos na maharap sa isang matinding paghihirap o troma. Halimbawa nito ay panggagahasa, nakasaksi ng pagpatay o nakaranas ng matinding paghihirap o malaking kapinsalaan dulot ng masamang panahon o karanasan. Ang mga taong nakaranas o nakakita ng mga sobrang troma ay nanganganib na magkaroon ng PTSD.

Hindi lahat ng nakakaranas o nakakasaksi nito ay magkakaroon ng PTSD. Ang iba ay gumagaling kahit na hindi nagpapagamot at ang iba naman ay hindi nagkakaroon ng sintomas hanggang sa 5 taon pagkalipas ng pangyayari. Ngunit ang sakit na ito ay magpapahina ng kakayahan ng tao na gampanan ang kanyang mga tungkulin sa lipunan, sa kanyang trabaho o eskwela kung hindi kaagad maaagapan ng lunas ang mga ito.

Dagdag pa sa pagsusuri ng isang propesyonal sa mga may sakit pangkaisipan, kadalasan ay kinakailangan ang pagsusuri ng isang doktor upang malinawan kung ano ang mga pangkalusugang dahilan ng sintomas

Anu-ano ang mga sintomas ng PTSD?
What Are The Signs of PTSD?

Sa pagtagal ang panahon, ang taong may PTSD ay maaaring magkaroon ng mga sumusunod na sintomas:

  • Paulit-ulit na dinaranas ang troma sa pamamagitan ng alaala, bangungot o nakakatakot na iniisip
  • Manhid at walang pakialam
  • Nahihirapang makatulog
  • Umiiwas sa mga sitwasyon na maaaring makapag-paalala sa troma
  • Malakas ang kutob

Ang isang taong may PTSD ay maaaring makaranas ng ibang pandamdaming pagkabahala kagaya ng kawalan ng pag-asa, kalungkutan, pagiging bugnutin, o masidhing galit. Upang malabanan ang sakit na ito, ang iba ay naglalasing o gumagamit ng ipinagbabawal na droga. Kadalasan din sa mga may sakit na ito ay nakakaranas ng mga sakit sa katawan kagaya ng sakit ng ulo, tiyan, kalamnan, dibdib, at pagkahilo.

Ano ang sanhi ng PTSD?
What Causes PTSD?

Ang tiyak na pinagmulan ng PTSD ay hindi pa ganap na naiintindihan. Sa pangkalahatan, ang sakit pangkaisipan ay bunga ng kombinasyon ng salinlahi, pangkatauhan, at pangkapaligirang kadahilanan. Ang impluwensya ng pangkatauhan at kapaligiran ay mahirap unawain. Ang isipan ang siyang nag-iimpluwensya ng ating mga kilos, at ang mga karanasan sa buhay ang siyang humuhubog ng isipan.

Ang mga sintomas ng PTSD ay sanhi ng masakit na mga pangyayari. Ang mga nakaraang pananaliksik ay nagpapahiwatig na ang mga taong may malagim na karanasan (tulad ng pang-aabuso noong kabataan, malubhang kapinsalaan, o karahasan) ay malamang na magkaroon ng PTSD. Ang ibang pananaliksik naman ay nagsasabing mayroong parte ng ating utak na siyang responsable sa pagkakaroon ng mga sintomas ng PTSD kagaya ng takot at pagkabalisa, at hindi mapigilang mga pag-iisip at paggunita.

Paano nalulunasan ang Post-Traumatic Stress Disorder?
How is Post-Traumatic Stress Disorder Treated?

Ang lunas sa PTSD ay maaaring therapy at/o paggagamot.

Sa tulong ng isang tagapayo, masusuri ng taong may PTSD ang mga pangyayaring kinatatakutan niya. Matututunan niyang unawain at tanggapin ang kanyang mga alalahanin at takot.

Ang paggagamot ay makakatulong mabawasan ang mga sintomas ng sobrang pag-aalala, kalungkutan at mapapabuti ang pagtulog.

Sa karampatang lunas, ang ilan ay maaaring gumaling sa loob ng ilang buwan, ngunit hindi sa iba. Kung minsan ay umaabot ng isang taon bago tuluyang gumaling sa PTSD.

Paano ako makakakuha ng tulong?
How Can I Get Help?

Kung ikaw o isang miyembro ng pamilya ay may sintomas ng PTSD, makipagkita sa inyong pampamilyang doktor para sa nararapat na pagsusuri at lunas..

Ikaw at ang miyembro ng iyong pamilya ay maaaring makatanggap ng serbisyo mula sa County Mental Health Plan para sa kalusugang pangkaisipan. Maaari silang tawagan nang libre 24 na oras araw-araw at mayroon silang mga espesyalistang maaaring magsuri at umalam ng inyong problema upang mabigyan ng angkop na solusyon. Maaari silang makipag-usap sa wikang gusto ninyo. Ang inyong tawag ay ituturing na kompidensyal o sekreto at ang pagpapagamot ay boluntaryo. Ang kanilang numero ng telepono at mga serbisyo ay mahahanap sa phone book.

Saan ako makakakuha ng karagdagang impormasyon?
Where Can I Get More Information?

National Institute of Mental Health
(888) 826-9438
http://www.nimh.nih.gov

National Mental Health Association
(800) 969-6642
http://www.nmha.org

National Alliance for the Mentally Ill
(800)-950-6264
http://www.nami.org

Anxiety Disorders Association of America
(240) 485-1001
http://www.adaa.org